Нацыянальны і сацыяльны склад насельніцтва Беларусі на рубяжы 19-20ст.ПЫТАННІ:1. Гістарыяграфія праблемы.2. Нацыянальная структура насельніцтва.3. Сацыяльныя і саслоўныя праблемы.4. Перапіс 1897г.5. Дэмаграфія Беларусі.6. Беларусы, яўрэі, палякі, рускія і іншыя народы беларускай зямлі.

У канцы ХVІІІ - першай трэці ХІХ ст. Беларусь у цэлым у навуковых адносінах заставалася амаль невывучаным рэгіёнам. Адсутнічалі даследаванні аб мове, фальклоры, матэрыяльнай культуры, этнічных межах рассялення беларусаў, гісторыі краю. Не існавала адзінай назвы народа і краіны. Назва «Беларусь» на той час замацавалася толькі за ўсходнімі губернямі - Віцебскай і Магілёўскай. У асобных публікацыях да Беларусі далучалі частку Смаленскай губерні. Мінскую, Гродзенскую і Віленскую губерні называлі Літвой. Сацыяльныя вярхі грамадства і інтэлігенцыя былі паланізаваны. У грамадска-культурным жыцці края панавала польская мова.
Шляхецкае паўстанне 1830 - 1831 гг. прымусіла ўрад звярнуць увагу да беларускіх губерняў. У 1834 г. былі арганізаваны губернскія статыстычныя камітэты, якія павінны былі сабраць звесткі аб мінулым і сучасным стане гаспадаркі, насельніцтве, гісторыка-бытавых асаблівасцях рэгіёна. Супрацоўнікі камітэтаў распрацавалі праграмы выдання «Губернских ведомостей» і «Памятных книжек» губерняў. Статыстычныя камітэты былі адзінымі цэнтрамі ў губернях, якія праводзілі комплекснае вывучэнне Беларусі.

Акрамя сялян-каланістаў, якія пераехалі на Беларусь у асноўнай масе ў другой палове 1880-ых гг., з пачаткам Першай сусветнай вайны на частцы неакупаваных зямель нашага краю з'явіліся літоўцы-бежанцы, а пазней і рабочыя-эмігранты, т.зв. "палітэмігранты" з Літаы, што ратаваліся ад пе-раследаванняў сваёй айчыннай ахранкі.
У 1920-1930-ыя гг. на Беларусі існавалі літоўскія нацыянальныя сельсаветы, сярэднія школы, выдавалася газета і нават выходзілі радыёперадачы на літоўскай мове, дзенічаў літоўскі сектар у Беларускай Акадэміі навук і г.д.