Праблема духоўнага адраджэння народа ў паэме Якуба Коласа "Сымон-музыка"

Людзей, што служылi Айчыне аддана i гераiчна на пачатку XX стагоддзя было вельмi шмат.
Яны мелi розныя таленты i прафесii, але iх аб'ядноўвала вера ў тое, што Беларусь вызвалiцца ад чужой расійскай улады i будзе незалежнай дзяржавай. Дзякуючы iхняй працы друкавалiся беларускiя кнiгii газеты, адчынялiся тэатры, стваралiся беларускiя партыi. Беларусы хацелi быць сапраўднымi гаспадарамi на сваёй зямлi. Той час нашай гiсторыi называецца Беларускiм Адраджэннем.
Мастак і народ… Шмат думаў пра гэта пытанне Якуб Колас, што знайшло адлюстраванне ў вершах "Песняру", "Кіньце служак", "Пясняр" і іншых, але асабліва глыбока закранае яго паэт у сваёй паэме "Сымон-музыка". Пра гэты твор шмат напісана беларускімі крытыкамі і літаратуразнаўцамі, тым не менш нельга сказаць, што эстэтычны змест паэмы цалкам вычарпаны і раскрыты. Такім чынам, можна гаварыць пра тое, што актуальнасць тэмы даследавання дадзенай курсавой работы базіруецца па-першае на значнасці аналізу дадзенага твора, а па-другое, на недастатковым узроўні яго даследавання ў літаратуразнаўчых крыніцах.
Мэтададзенайкурсавой работы: даследавацьпраблемудухоўнагаадраджэння народа ў паэмеЯкуба Коласа "Сымон-музыка".
Улічваючыактуальнасць і мэту работы, намібылівылучанынаступныязадачы:
1. Вызначыцьмесцапаэмы "Сымон-музыка" ў агульнымлітаратурнымпрацэсепачатку ХХ стагоддзя;
2. Разгледзецьпраблематыкупаэмы ў аспекцедухоўнагаадраджэння народа;
3. Даследаваць ролю вобразаўпаэмы ў раскрыцціпраблемыдухоўнагаадраджэння народа.
Задума паэмы “Сымон-музыка” ўзнікла ў Якуба Коласа, калі ён быў зняволены ў Мінскі астрог. Інтэнсіўная праца над паэмай пачалася пасля выхаду з турмы, калі пісьменнік жыў і працаваў на Палессі ў Лунінцы і Пінску (1911—1913 гады). Затым быў перапынак у пяць гадоў, выкліканы Першай сусветнай вайной, рэвалюцыяй і грамадзянскай вайной. Трэба ўлічваць і тое, што ў гэты час Якуб Колас працаваў яшчэ і над паэмай «Новая зямля». Першы варыянт «Сымона-музыкі» быў завершаны ў 1918 годзе і меў падзагаловак...

Паэма Якуба Коласа "Сымон-музыка" (1911—1925 гг.) — адметная з’ява еўрапейскай літаратуры ХХ стагоддзя.
Паэма «Сымон-музыка» — твор аб народным мастаку-самародку, аб велічы і неўміручасці народнага мастацтва, аб яго традыцыях, эстэтычнай і сацыяльнай сутнасці. У паэме праўдзіва паказваецца тое жахлівае становішча, у якім знаходзіўся беларускі народ, яго мастацтва і культура ў XIX — пачатку XX ст., трагічны лёс народных талентаў, якія імкнуліся служыць народу ў яго вызваленчай барацьбе, якія імкнуліся ўзняць нацыянальную літаратуру да ўзроўню высокаразвітых еўрапейскіх літаратур.
Галоўны герой паэмы Сымон — выразнік спадзяванняў, мар і імкненняў перадавой беларускай інтэлігенцыі. Ён — духоўны ўзбуджальнік народных мас, мастак-праўдашукальнік, вястун шчаслівай будучыні. Яго нястомныя пошукі, яго "імкненне да справядлівасці маюць у паэме трагічны аспект, бо ён выбірае шлях высокага, духоўнага служэння народу, рашуча адкідваючы шлях прыстасавальніцтва і карыслівасці. У вобразе Сымона кан-цэнтравана ўвасоблены мастацкія здольнасці народа, а яго цярністы лёс, пошукі шляхоў служэння народу сімвалізуюць трагічны шлях соцень і тысяч народных талентаў.
Твор Якуба Коласа ў зместавым і фармальным плане з'явіўся ў вялікай ступені наватарскім: ён не належыць цалкам ні да рэалістычнай, ні да рамантычнай сістэмы вобразнасці. Сама форма паэмы не ўкладваецца ў традыцыйна прынятую.
Ідэйная скіраванасць паэмы мае таксама відавочную наватарскую рысу - прынцыповую сімвалічнасць, шматзначнасць, якая супрацьстаіць ідэйнай аднапланавасці фальклорнай і натуралістычнай прозы. Ніпаэма, ніяеасобныясюжэтныяхады, ні сам герой не паддаюццаадназначнамупрачытанню [15; с. 135].